Cha mẹ nên đồng hành cùng con chọn nghề như thế nào?

Tôi đã từng nghe nhiều câu chuyện. Có bạn trẻ học kinh tế theo ý bố mẹ ra trường làm việc chán nản rồi lại đi học làm thợ bánh. Lại có bạn học Y vì cả nhà đều làm ngành y nhưng nửa chừng chán nản bỏ cuộc. Khi nhìn thấy những trường hợp này, tôi thường nghĩ: Liệu có phải bố mẹ đã vô tình tước đi cơ hội được hạnh phúc với công việc của con?

“Đồng hành là nghệ thuật, không phải sự kiểm soát”

Tuổi 17, 18 là giai đoạn đầy hoang mang. Một mặt, các em muốn tự quyết định cuộc đời mình. Mặt khác, các em lại chưa đủ kinh nghiệm sống, chưa thật sự hiểu bản thân muốn gì. Đây chính là lúc cha mẹ cần đồng hành đúng cách, thay vì “chỉ đường” và bắt con phải đi theo.

1. Lắng nghe, không phải phán xét

Trước khi đưa ra lời khuyên, cha mẹ hãy lắng nghe những suy nghĩ của con. Không chỉ là nghe con nói thích gì mà còn là lắng nghe những nỗi sợ hãi, những băn khoăn. Vì sao con muốn làm content creator mà không phải bác sĩ? Có phải vì con thấy mình kém môn Sinh? Hay vì con sợ máu?

Hãy lắng nghe những chia sẻ chân thành để hiểu mơ ước, nguyện vọng của con

Hãy tạo không gian để các em thấy mình được chia sẻ thoải mái. Phụ huynh hãy ngồi xuống, đặt điện thoại sang một bên và nhìn thẳng vào mắt con. Đừng ngắt lời, đừng thể hiện sự thất vọng hay phủ định bằng một cái lắc đầu. Chỉ khi cảm thấy được lắng nghe và tôn trọng, con mới mở lòng. Và chỉ khi đó, cuộc trò chuyện mới thực sự bắt đầu.

2. Dịch chuyển tư duy: Từ “con phải làm” thành “con nên làm”

Cha mẹ thường dùng kinh nghiệm sống của mình để “định hướng”. Nhưng thế giới của chúng ta đang thay đổi chóng mặt. Nghề hot của 10 năm trước có thể đã bão hòa, thậm chí là biến mất. Những nghề nghiệp như lập trình game, AI hay thợ sửa laptop chuyên nghiệp lại đang bùng nổ.

Thay vì áp đặt một ngành nghề “có vẻ an toàn”, hãy cùng con phân tích năng lực cốt lõi. 

Con có sự tỉ mỉ, kiên nhẫn và khả năng tập trung cao? Con có thể hợp với những ngành cần sự chính xác như lập trình, sửa chữa kỹ thuật. Con năng động, thích giao tiếp và thuyết phục người khác? Con có thể hợp với kinh doanh, marketing.

Sự tỉ mỉ, kiên nhẫn và khả năng tập trung cao có thể hợp với  sửa chữa kỹ thuật

Hãy giúp con nhìn ra điểm mạnh của mình, chứ không phải nói: “Bố mẹ thấy con học giỏi nên con phải làm bác sĩ”. Việc này giúp con tự nhận ra con phù hợp với con đường nào, từ đó đưa ra quyết định một cách có trách nhiệm hơn.

3. Cùng con khám phá thế giới

Thông tin trên mạng xã hội có thể rất hào nhoáng. Nếu chỉ nhìn một chiều thì chúng ta rất dễ đưa ra những nhận định sai lầm. Hãy là một cha mẹ “thông thái” giúp con nhìn thấy bức tranh toàn cảnh, cả mặt tốt và mặt xấu của một nghề.

Bạn hãy cùng con tìm hiểu triển vọng, mức thu nhập, cơ hội thăng tiến của một ngành nghề thực tế ra sao? Giúp con gặp gỡ những người đang làm trong ngành mà con quan tâm. Một buổi cà phê với một người lâu năm trong ngành sẽ cho các em những cái nhìn chân thực, đỡ “mộng mơ” về nghề nghiệp.

Hành động này cũng giúp con thấy rằng, cha mẹ không chỉ nói suông mà đang thực sự đầu hành cùng con, đặt mình vào vị trí của con để tìm hiểu.

4. Tôn trọng quyết định và chấp nhận rủi ro

Sau tất cả, hãy để con tự đưa ra quyết định. Quyết định đó có thể không hoàn hảo nhưng chính là của các em. Khi con đưa ra lựa chọn, hãy nói: “Bố mẹ tin vào con. Bất kể con chọn gì, bố mẹ sẽ luôn ở bên và hỗ trợ con”.

Sự tôn trọng này chính là cách bạn trao cho con niềm tin vào bản thân. Khi được tin tưởng, các con sẽ có động lực để vượt qua khó khăn và tự chịu trách nhiệm với con đường mình đã chọn.

Kết luận

Cha mẹ không thể thay con sống cả cuộc đời, nhưng cha mẹ có thể giúp con chọn một khởi đầu đúng đắn. Hãy là người đồng hành, chia sẻ, định hướng, để con vững bước trên con đường sự nghiệp.

Nếu bạn và con đang tìm hiểu về nghề sửa laptop, Học viện iT là nơi đào tạo bài bản từ cơ bản đến chuyên sâu, cam kết 100% giới thiệu việc làm sau khi tốt nghiệp. Đây có thể là lựa chọn giúp con biến đam mê thành sự nghiệp vững chắc.

📞 Liên hệ tư vấn khóa học tại Học viện iT:

Hotline: 0981 223 001 – 0967 428 466

Địa chỉ: Số 43 ngõ 68 Trung Kính, phường Yên Hòa, Hà Nội

Fanpage: https://www.facebook.com/HocvienIT 

Tiktok: https://www.tiktok.com/@tam.hocvienit.vn