Điện tử căn bản
Transistor UJT là gì? Tổng hợp kiến thức về UJT
Transistor UJT là một trong những loại transistor phổ biến nhất trên thị trường hiện nay. Vậy bạn đã biết transistor UJT là gì? Cấu tạo, đặc tính và nguyên lý hoạt động của nó như thế nào? Transistor UJT được ứng dụng gì trên thực tế? Tất cả sẽ được giải đáp chi tiết qua bài viết dưới đây.
Tìm hiểu thêm: Tổng hợp kiến thức cơ bản về Transistor – Điện tử cơ bản
Transistor UJT là gì?
Transistor UJT (Hay còn gọi là transistor đơn nối) là loại transistor có ba cực nhưng chỉ có duy nhất một tiếp giáp. Nó hoạt động như một khóa có điều khiển. Tuy loại transistor này không được phổ biến rộng rãi như transistor lưỡng cực nhưng nó vẫn giữ một vai trò nhất định trong các mạch tạo sóng và định giờ.
Cấu tạo của transistor UJT
Cấu tạo cơ bản của transistor UJT bao gồm một thỏi bán dẫn pha nhẹ loại N- và hai lớp tiếp xúc kim loại nằm ở hai đầu của bán dẫn tạo thành hai cực nền phân biệt gọi là cực B1 và cực B2. Trong đó, hợp chất của dây nhôm nhỏ hình thành nối PN và đóng vai trò làm chất bán dẫn loại P. Thiết kế vùng P thường gần cực B2 hơn B1 (Nằm cách vùng B1 một khoảng bằng 70% chiều dài của hai cực nền B1, B2) để có thể cung cấp tối ưu các đặc tính điện khi ứng dụng vào thực tế. Còn khu vực loại P (dây nhôm) đóng vai trò làm cực phát E.
Những đặc tính của transistor UJT
Transistor UJT có những đặc tính sau:
– Transistor UJT được gọi là linh kiện không có chức năng bởi nó chỉ có duy nhất một điểm nối.
– UJT có thiết kế một điểm nối duy nhất giống diode nhưng nó khác với diode ở điểm có ba cực.
– Về mặt cấu tạo, transistor UJT tương đối giống với JFET kênh N. Tuy nhiên JFET kênh N có cấu tạo khác với UJT ở hai điểm: Vật liệu loại P bao quanh vật liệu loại N và bề mặt cổng lớn hơn.
– Trong khi vùng N chỉ bị pha tạp nhẹ thì cực phát bị pha tạp nặng.
– Thanh bán dẫn loại N có điện trở cao. Điện trở giữa cực phát và cực nền B2 nhỏ hơn điện trở giữa cực phát và cực nền B1.
– UJT thường hoạt động với cực E phân cực thuận.
– Transistor đơn nối có thể được sử dụng như một bộ tạo dao động bởi nó thể hiện một đặc tính kháng âm.
Nguyên lý hoạt động của transistor đơn nối
Giả sử điện áp cung cấp cực phát VE giảm xuống bằng không rồi điện áp bên trong phân cực ngược các diode phát. Nếu VB là điện áp ngưỡng của diode phát thì tổng điện áp phân cực ngược được xác định theo công thức: VA+ VB = VBB + VB.
Tiếp theo, ta để điện áp cung cấp cho cực phát VE tăng từ từ. Cho đến khi giá trị VE bằng với giá trị của VB thì IE0 giảm về không. Nếu điện áp ở mỗi bên diode bằng nhau thì dòng điện không đảo ngược cũng không chuyển tiếp. Sau đó, nếu điện áp cung cấp tiếp tục gia tăng vượt quá giá trị VB thì diode sẽ phân cực thuận ngay khi vượt quá tổng điện áp phân cực ngược (VBB + VB). Giá trị này của VE được gọi là điện áp đỉnh và được ký hiệu là VP. Trong trạng thái VE = VP, dòng phát bắt đầu chảy qua RB1 xuống đất. Đây là dòng tối thiểu để UJT dẫn. Điện áp VBB tỷ lệ nghịch với IP.
Lúc này, diode bắt đầu hoạt động. Vùng RB của thanh sẽ nhận các hạt mang điện. Điện trở của vùng RB giảm nhanh do sự gia tăng của các hạt mang điện (Lỗ). Điều này kéo theo điện áp rơi trên RB giảm và làm cho diode phát bị lệch về phía trước nhiều hơn. Kết quả là dòng điện phía trước lớn hơn và dòng phát tiếp tục tăng lên cho đến khi đạt đến giá trị giới hạn của nguồn cung cấp năng lượng phát. UJT thường được kích hoạt dẫn truyền bằng cách kích xung dương phù hợp cho bộ phát và được tắt bằng cách kích một xung âm.
Ứng dụng của transistor đơn nối
Vì chi phí sản xuất thấp cũng như những đặc tính độc đáo mà chỉ UJT mới sở hữu nên nó được ứng dụng rất nhiều trên thực tế. Điển hình như người ta sử dụng UJT trong bộ tạo dao động, bộ tạo xung, mạch kích hoạt, điều khiển pha, bộ tạo răng cưa, mạch thời gian và nguồn cung cấp được điều chỉnh bằng điện áp hay dòng điện…
Trên đây là chia sẻ của Học viện iT.vn về transistor UJT. Hy vọng những kiến thức này có thể giúp ích cho bạn trong quá trình học tập và làm việc. Nếu có bất cứ thắc mắc nào thì hãy để lại bình luận ngay dưới bài viết này hoặc inbox trực tiếp cho HOCVIENiT.vn để được giải đáp tốt nhất. Chúc bạn thành công!
Các bài viết liên quan:
Transistor hiệu ứng trường là gì? Tìm hiểu về FET
Transistor lưỡng cực là gì? Ưu và nhược điểm của transistor lưỡng cực
Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ:
CÔNG TY CỔ PHẦN HỌC VIỆN IT
MST: 0108733789
Tổng đài hỗ trợ: 024 3566 8686 – Hotline: 0981 223 001
Facebook: www.fb.com/hocvienit
Đăng ký kênh Youtube để theo dõi các bài học của Huấn luyện viên tốt nhất: http://bit.ly/Youtube_HOCVIENiT
Hệ thống cơ sở đào tạo: https://hocvienit.vn/lien-he/
Học viện IT.vn – Truyền nghề thực tế cùng bạn đến thành công!