1. Hiện tượng “ Sụt áp”
Sau một thời gian dài sử dụng đa số các bộ nguồn đều bị “yếu đi”. Hiện tượng này dân kỹ thuật gọi là “sụt áp”.
Ta dễ thấy được rằng là: đo nguồn rời có 5V, 12V, 3v3 nhưng cắm vào main thì không chạy hoặc nếu có chạy thì cũng bị chập chờn hay treo máy và hay khởi động lại một cách ngẫu nhiên.
Cách Test đơn giản nhất là ta dùng một điện trở tải (điện trở sứ trong các monitor CRT hay tivi) chừng vài ôm và vài chục W. Kẹp song song với que đo đồng hồ khi đó.
Nếu mức sụt áp <= 5% là được.
Chú thích:
+ 5V >=4.75V
+ 12V >= 11.4V
+ 3.3V >= 3.15V
2. Các nguyên nhân và cách xử lý
+ Tụ lọc nguồn ngõ vô (2 tụ to) khô hoặc không cân bằng. Thay cặp khác là được.
+ Cặp transistor công suất rỉ, yếu: thay tương đương hoặc thay bằng E13007.
+ Cặp transistor nhí đảo pha (driver) rỉ, yếu: thay bằng C945 (xả trong các bộ nguồn) hoặc C1815.
+ Ic giao động bị lỗi: thay TL494, KA7500 (494 và 7500 thay thế cho nhau đều được)
+ Các tụ lọc ngõ ra khô hoặc phù: thay tụ to hơn vô hoặc mua 1 bịch 16V/2200MF thay cho tất cả các đường chính 5V, 12V, 3.3V là được.
+ Diode sung (diode kép dạng 3 chân như transistor công suất) ở ngõ ra: ít xảy ra nhưng không phải là không có.
+ Cuộn dây (biến áp chính) bị rỉ: rất ít xảy ra, khi thay nhớ so sánh chân hoặc xem ký hiệu trên lưng phải giống nhau.
3. Cách kiểm tra
Đo điện thế dây xanh (power on)
-
Cấu tạo cơ bản của đồng hồ vạn năng Có khoảng 3 Volt đến 5 Volt: Nguồn cấp trước tốt.
– Nối dây xanh và đen Thấy quạt chạy là nguồn “đã chạy” nhưng chưa biết có “tốt” (đủ Ampere) hay ko?
- Kiểm tra cường độ:Có nhiều cách
– Mình mách cho bạn cách kiểm tra đơn giản và nhanh nhất là:
+ Để thang đo 10A :đo Ampere nguồn 5 volt mà thấy kim lên múc là tốt.
+ Nếu đồng hồ bạn ko có thang đo Ampere 10A thì bạn sử dụng cách thông thường.
– Xem trên nắp bộ nguồn thông số như thế nào rồi thử.
+ Chọn điện trở sứ theo tiêu chuẩn P=U*I
+ Thử ampere theo công thức I=U/R
Ví dụ: trên nguồn ghi 5V/5A
Giải:
- Thử nguồn ở 80% thì R=U/I=5/(0.8*5)=1.25 ohm
- Chọn công suất điện trở P=U*I= 5*5=25W
⇒ Vậy phải chọn R=1.25ohm/25W
Các mức nguồn còn lại tính toán tương tự.
Note:
- Khi đo nếu bộ nguồn còn hư hoặc linh kiện nào mất phẩm chất thì nó hư liền cho nên bạn chỉ nhấp xem kim lên múc chưa. Nếu chưa thì bạn tiến hành sửa tiếp.
- Ta sẽ dùng cách đo này để tìm Pan luôn vì nếu có linh kiện nào mất phẩm chất thì nó sẽ bị hỏng.
4. Tháo bộ nguồn ra quan sát
Vệ sinh trước và kiểm tra dấu cháy nổ.
Nếu có cháy nổ thì phải kiểm tra các linh kiện và thay cái mới vào cho thật chính xác (nếu không chính xác có thể sẽ tạo ra thêm Pan mới).
Đo Volt
- Đo Volt 2 đầu tụ lọc nguồn trước
+ Phải có khoảng 155V và 2 đầu kia cũng phải có khoảng 155 Volt
+ Minh họa cách đo điện áp tụ lọc nguồn chỉnh lưu (2 tụ to )
Chú ý:
- 2 điện thế này phải cân nhau. Nếu không cân sẽ xinh ra bệnh nguồn và ra thiếu Amper.
- Nếu không cân Volt: Bạn kiểm tra lại 2 tụ và 2 điện trở khoảng 150k (nối song song với 2 tụ)
- Cần phải chú ý xem: cặp công suất có bị rỉ không? Kiểm tra tình trạng tụ nguồn xem có phù tụ hay xì dung môi không? Và kiểm tra các tụ lọc xem chúng có bị khô không?
-
Đo 5 volt cấp trước nếu ko có
- Kiểm tra Fet hoặc transistor công suất nguồn trước.
- Điện trở vài trăm kOhm kích trước hoặc transistor kích trước.
- Nếu mạch có IC dao động kích trước thì bạn phải gắn con Fet hoặc transistor vào mà thử đo chân cấp cho G có Volt dao động khoảng 2 Volt không
+ Nếu ko bạn xả trống chân bảo vệ để xác định IC có tốt chưa?
+ Nếu có dao động khoảng 2 V bạn gắn Feet vào (cách này giúp đỡ hao linh kiện vì có nhiều cái khi gắn Fet vào mở nguồn )
- Đến đây nếu chưa ra 5V và 12V cấp cho dao nguồn chính thì bạn hãy kiểm tra phần sơ cấp.
2. Đến đây bạn đã có nguồn cấp trước 5Volt rồi
- Kiểm tra xem có nguồn 12V cấp cho con IC dao động nguồn chính ko?
- Đa số khi có 5v thì 12v có luôn.
- Bây giờ bạn chậm nguồn 5v xuống max và đo tại 1 trong 3 điểm của Transfor kế bên xem coi có thay đổi không ? (Transfor này làm nhiệm vụ kích cho nguồn sau và cấp dao động cho 2 con fet or transistor công suất chạy nguồn chính).
- Nếu ko thấy thay đổi tại 1 trong 3 điểm ấy bạn kiểm tra thêm:\
+ Xem Ic dao động nguồn chính có chạy chưa?
+ Xã chân out của con Ic dao động nguồn chính đc cấp bởi 12v đo AC xem có volt không? Hoặc nối với 1 tu Pi để cách ly DC
+ Kiểm tra 1 or 2 con transistor làm nhiệm vụ SW nguồn thường là con C945,C1815…
Chú ý: Khi chập 5 Volt xuống max nếu thấy quạt quay rồi tắt thì bạn bỏ qua giai đoạn kiểm tra trên.
3. Bây giờ bạn chỉ dùng đồng hồ đo OHM
- Kiểm tra 2 con Fet or transistor công suất cấp cho nguồn chính:
– 2 con này tuyệt đối phải giống nhau Nếu thay con mới ko đúng số thì phải tra DataSheet có :
+ Điện thế C or S cao hơn hoặc bằng con củ
+ Amper cao hơn or bằng con củ
+Hệ số khuyếch đại cao hơn hoặc bằng con củ
Chú ý: 2 con này quyết định công suất của bộ nguồn
- Kiểm tra các linh kiện: diod, điện trở (phải chính xác),tụ có liên quan với 2 con Feet nấy.
Chú ý: Các linh kiện này phải thật chính xác vì nguồn ATX Vi tính làm việc rất ổn định ko như bên Ti Vi thay những trị số gần đúng là đc.
- Kiểm tra phần sơ cấp cũng dùng đồng hồ đo OHM.
Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ:
CÔNG TY CỔ PHẦN HỌC VIỆN IT
MST: 0108733789
Tổng đài hỗ trợ: 024 3566 8686 – Hotline: 0981 223 001
Facebook: www.fb.com/hocvienit
Đăng ký kênh Youtube để theo dõi các bài học của Huấn luyện viên tốt nhất: http://bit.ly/Youtube_HOCVIENiT
Tham gia cộng đồng Học viện IT.vn tại: https://www.facebook.com/groups/www.hocvienit.vn/
Trụ sở Hà Nội: Số 8 ngõ 117 Thái Hà, Đống Đa, Hà Nội
Hồ Chí Minh: Số 283/45 Cách Mạng Tháng Tám, Phường 12, Quận 10, TP.HCM
Hải Phòng: Số 94 Quán Nam, Lê Chân, Hải Phòng
Thái Nguyên: Số 297 Lương Ngọc Quyến, TP. Thái Nguyên
Học viện IT.vn – Truyền nghề thực tế cùng bạn đến thành công!